Σημασία της λαϊκής παράδοσης και γεύσης

 Η λαϊκή μας παράδοση περιλαμβάνει όλους τους τομείς του πολιτισμού μας και αποτελεί μια πολύτιμη κληρονομιά. Εξ' αιτίας της ραγδαίας αστικοποίησης και επίδρασης του σύγχρονου τρόπου ζωής και τεχνολογίας, ένα μέρος της έχει χαθεί αλλά πολλά στοιχεία της επιζούν, συντηρούνται και εξελίσσονται.

Σήμερα υπάρχει ένα έντονο ενδιαφέρον αναβίωσης στοιχείων της παράδοσης, ως αναδημιουργία προσαρμογής στα νέα δεδομένα προς όφελος του σύγχρονου ανθρώπου.

Στα πλαίσια της γενικότερης επιθυμίας του σύγχρονου ανθρώπου για υγιεινή διατροφή παρατηρείται έντονη τάση επιστροφής στον παραδοσιακό τρόπο διατροφής και βιολογικής καλλιέργειας.

Η αλλαγή των συνθηκών ζωής, φέρνει ραγδαίες εξελίξεις και θέτει στο περιθώριο έθιμα πολλών αιώνων. Παρ' όλα αυτά ο άνθρωπος της ελληνικής υπαίθρου είναι εκείνος που κατανοεί το ρόλο τους και διασώζει την ιερότητά τους. Εξακολουθεί να παρασκευάζει μόνος του κάποια παραδοσιακά προϊόντα που σήμερα έχουν περάσει στα "βιομηχανικά εργαστήρια" για χάρη της υπερκατανάλωσης, της πολυτέλειας και των απαιτήσεων.

Με την έρευνα μας και την εργασία μας αυτή θελήσαμε κι εμείς να σταθούμε πλάι τους, να νιώσουμε διασώστες της ελληνικής παραδοσιακής γεύσης, να εναντιωθούμε στον εντελώς λανθασμένο τρόπο διατροφής και να ακουστεί η φωνή μας για υγιεινότερη διατροφή.

Στο σημείο αυτό θα παραθέσουμε ένα απόσπασμα από ένα Κατοχικό Ημερολόγιο που αποτελεί τρανή απόδειξη της θρεπτικής αξίας των φυσικών και παραδοσιακών προϊόντων και που στους μεγαλύτερους θυμίζει δύσκολες στιγμές που πέρασαν την περίοδο της κατοχής:

"Συχνά τρώγαμε πουλέντα (δηλαδή βρασμένο καλαμποκάλευρο με ζάχαρη και σταφίδα) μπομπότα (φτιαγμένη από τα ίδια υλικά, αλλά ψημένη στο φούρνο και με αρωματικές προσθήκες που την τοποθετούσε στα σπάνια γλυκά). Ρυζόγαλο, όταν το γάλα ήτανε στην εποχή του δηλαδή κάπως άφθονο ...Ραβανί, μουστόπιτες, σιρτζίτζουλα ή, ας πούμε μουστοκούλουρο, παστοκύδωνο και γλυκά του κουταλιού. Αυτά ήταν τα εποχιακά και έξτρα. Στα μη έξτρα όμως και κατευθείαν στο κλειδί της όρεξης μας βρισκόταν η ριγανάδα. Δηλαδή βρεμένο, σταρένιο βέβαια ψωμί με λαδόξιδο, ρίγανη, ζουλιγμένη ντομάτα και τυρί φέτα. Αυτό το κλειδί περνούσε πάντοτε και πάντα. Κάθε μέρα, όλο και κάποιος θα την ορεγόταν και θα την έφτιαχνε μας σχεδόν πάντα χωρίς ντομάτα ή τυρί (για ευνόητους λόγους). "Κάνουμε μια ριγανάδα;" λέγαμε κι ήτανε στα παιχνίδια μας, αφού τη φτιάχναμε μόνοι μας, και μπορούσαμε να την προσφέρουμε και στην παρέα. Μια όμως που βγάζω στη φόρα τι έτρωγαν στο χωρίο μας (όχι πάντα κι ούτε όλοι σ' αυτά ας προσθέσω και τα υπόλοιπα. Αυγά, στη συνέχεια, μαγειρεμένα με πολλούς τρόπους, τηγανόψωμα, για όποιον πήγαινε στο ημιγυμνάσιο του άλλου χωριού και για διασκέδαση, πολλές φορές."

 Πηγή: Άννα Αίνου - Κούτουζη, "Ζαχαροκάλαμο"

 Κατοχικό Ημερολόγιο

Πέμπτη, 25 Νοεμβρίου 1943

Εις το συσσίτιο έφαγα φακή νερόβραστη!

Παρασκευή, 26 Νοεμβρίου 1943.

Έφαγα μπιζέλια νερόβραστα.

Σάββατο 27 Νοεμβρίου 1943.

Στο συσσίτιο έφαγα μακαρόνια αρκετά καλά μετά ελαίου και αναδίδοντα δυσοσμία πετρελαίου, οπωσδήποτε τα έφαγα πάντως.

Κυριακή 28 Νοεμβρίου 1943

Έφαγα πατάτες (γεώμηλα) μετά ελαίου και πετρελαίου

Τετάρτη, 1 Δεκεμβρίου

Έφαγα στο συσσίτιο φακές με λάδι!

Σάββατον, 4 Δεκεμβρίου

Έφαγα φακή, σκαστή άνευ ελαίου μετά ύδατος αγνού.

Πηγή: Γ. Ιωάννου, "Κατοχικό Ημερολόγιο"