Εισαγωγή

    Σύμφωνα με μια διακήρυξη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (Π.Ο.Υ) που έγινε το 1984, «Αγωγή Υγείας είναι η εκπαιδευτική διαδικασία που αποβλέπει στη διαμόρφωση ή και τροποποίηση προτύπων συμπεριφοράς, τα οποία οδηγούν στην προάσπιση, προαγωγή και βελτίωση του επιπέδου υγείας»[1]. 

     Είναι μια συνεχής και αδιάλειπτη διαδικασία που διαρκεί, εξελίσσεται και ολοκληρώνεται σε ολόκληρη την διάρκεια της ανθρώπινης ζωής. Καθοδηγεί όλα τα βήματα εξέλιξης και ανάπτυξης του ανθρώπου, αποβλέποντας στην εξασφάλιση ενός ανώτερου βιοτικού επιπέδου, στην ποιότητα ζωής αλλά και στην προαγωγή και βελτίωση του επιπέδου υγείας.  

     Η Αγωγή Υγείας ξεκινά από τα πρώτα βήματα του παιδιού, από την οικογένεια μέσα στην οποία γεννιέται και αναπτύσσεται, και καθώς μεγαλώνει πρέπει να συνεχίζεται στο σχολείο και αργότερα στην κοινωνία που εντάσσεται ως ενεργό μέλος της, με τους πολλαπλούς ρόλους που καλείται να αναλάβει. Το κράτος έχει χρέος να την διασφαλίζει με κάθε τρόπο και μέσο και να την παρέχει ισότιμα σε όλους τους πολίτες.

    Η συνεργασία και η εμπλοκή όλων των παραπάνω φορέων Αγωγής Υγείας – της οικογένειας, του σχολείου, της ευρύτερης κοινωνίας -- σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου είναι αναγκαία καθώς συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του, στην ομαλή κοινωνικοποίησή του, στην πλήρη προσαρμογή του στο φυσικό περιβάλλον και κατ’ επέκταση στην υγιή διαβίωσή του. 

    Ο σημαντικότερος φορέας Αγωγής Υγείας μετά την οικογένεια είναι το σχολείο. Το σύγχρονο σχολείο οφείλει να παρέχει ευκαιρίες και να δίνει δυνατότητες υλοποίησης ευέλικτων προγραμμάτων Αγωγής Υγείας, να διεξάγει δραστηριότητες που απαιτούν την ενεργή συμμετοχή και δράση των μαθητών ώστε να αποκτούν –ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις επιθυμίες τους – γνώσεις συνδυασμένες με τα βιώματά τους, για να επιλέγουν μελλοντικά οι ίδιοι συνειδητά συγκεκριμένες μορφές συμπεριφοράς, στάσεις και αξίες ζωής.

   Η Αγωγή Υγείας ως αδιάλειπτη εκπαιδευτική διαδικασία έχει σαν βασικό σκοπό της να ενημερώσει έγκυρα και έγκαιρα τους μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων πριν αποκτήσουν βλαβερές και αρνητικές για την υγεία τους συνήθειες. Ως εκ τούτου, πρέπει να απευθύνεται και να παρέχεται ισότιμα σε όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής πράξης, σε όλους τους μαθητές ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, οικογενειακού, πολιτισμικού, κοινωνικού περιβάλλοντος και πνευματικού επιπέδου. 

     Ειδικότερα, το νηπιαγωγείο, αποτελεί τον σπουδαιότερο χώρο διαπαιδαγώγησης νηπίων εφόσον συμβάλλει στην ομαλή βιολογική, ψυχολογική εξέλιξή τους, στην ισόρροπη και ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους παρέχοντας σε αυτά κατάλληλες συνθήκες για έρευνα και δράση, γενικότερα ένα σωστό μαθησιακό περιβάλλον, πλούσιο σε μορφωσιογόνα ερεθίσματα, που ευνοεί την αλληλεπίδραση μεταξύ των νηπίων και τα βοηθά ν’ αποκτήσουν μελλοντικά καλές συνήθειες ώστε να γίνουν άτομα υγιή, δημιουργικά, ικανά ν’ ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της ζωής. 

     Συνεπώς, η Αγωγή Υγείας στην προσχολική εκπαίδευση πρέπει να αποσκοπεί στο ν’ αποκτήσουν τα νήπια γνώσεις και δεξιότητες, στάσεις και αξίες για να προστατεύσουν και να διατηρήσουν την υγεία τους, για να εξασφαλίσουν την καλή σωματική και πνευματική τους ανάπτυξη και υγεία.

     Και επειδή η Αγωγή Υγείας δεν εξαντλείται λόγω του μεγάλου πλούτου των θεμάτων-τομέων που καλύπτει και περιλαμβάνει, στις σελίδες που ακολουθούν παρουσιάζεται και αναλύεται το πλαίσιο προγράμματος Αγωγής Υγείας του σχολικού έτους 2001-2002 και οι φάσεις εξέλιξής και ανάπτυξης, όπως σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από την ομάδα των 22 παιδιών του Νηπιαγωγείου Λεβιδίου και από τα ενδιαφέροντά τους , με τίτλο « ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ».

[1] Κυριάκος Αθανασίου, «Αγωγή Υγείας», Η λέσχη των εκπαιδευτικών, τ. 9, Μάρτιος – Μάϊος 1995, σ. 16.