α) Ιερά Μονή "Η Κοίμηση της Θεοτόκου" γνωστή και ως "Παναγία η Βαλτεσινιώτισσα" κτισμένη περίπου ενάμισι χιλιόμετρο από το Βαλτεσινίκο. Παλιά σφραγίδα της αναφέρει ως ημερομηνία ιδρύσεως της το 1625. Πυρπολήθηκε τουλάχιστον δύο φορές από Τουρκαλβανούς γύρω στα 1770 και από τον Ιμπραήμ το 1826. Παρ΄ όλες τις καταστροφές ένα σημαντικό μέρος της αγιογραφήσεως διασώζεται μέχρι σήμερα. Ο Βαλτεσινιώτης Μοναχός Δανιήλ διατηρεί το Μοναστήρι ανοικτό και φιλόξενο για τους πολυάριθμους επισκέπτες του. Εορτάζει στις 15 Αυγούστου, τελούνται όμως συχνά λειτουργίες και βαπτίσεις.

β) Το Βραχομονάστηρο ή παληομονάστηρο του Αγίου Νικολάου

Λίγο μετά το Μοναστήρι της Παναγίας, με κατεύθυνση τον συνοικισμό των Ολομάδων, μια μικρή παράκαμψη μας οδηγεί στο ιστορικό Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου κτισμένο και κρυμμένο μέσα στην μεγαλύτερη σπηλιά παρακείμενης χαράδρας. Τοίχος με πολεμίστρες καλύπτει το άνοιγμα της σπηλιάς και στο εσωτερικό βρίσκονται μικροί ναοί του Αγίου Νικολάου και της Αναλήψεως. Το μεγαλύτερο μέρος των τοιχογραφιών καταστράφηκε κατά την πολιορκία του Ιμπραήμ το καλοκαίρι του 1826 πού όμως αναγκάστηκε να αποχωρήσει άπρακτος μετά από σθεναρή αντίσταση των πολιορκημένων Βαλτεσινιωτών και άλλων Γορτύνιων. Εορτάζει στις 9 Μαΐου και της Αναλήψεως. Περισσότερα »

Και τα δύο Μοναστήρια είναι στην δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως.

Κείμενο: Γιώργος Π. Ματσακάς