Απάντηση σε ερώτημα βουλευτών

Σε Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Αρκαδίας, Δημήτρης Π. Ρέππας, μαζί με άλλους τέσσερις Βουλευτές του ΠΑ.ΣΟ.Κ, στις 30 Μαΐου 2007, προς τον Υπουργό Οικονομίας & Οικονομικών, η Απάντηση (4/7/2007) της ηγεσίας του Υπουργείου Οικονομίας & Οικονομικών έρχεται να επιβεβαιώσει την καταγγελία για τον επιστημονικά απαράδεκτο, νομικά αστήρικτο και πολιτικά προκλητικό αποκλεισμό της Τρίπολης και άλλων πόλεων της Περιφέρειας Πελοποννήσου από τη διαδικασία αξιολόγησης των πόλων — πόλεων αστικής ανάπτυξης της χώρας μας που προβλέπεται στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α) 2007 — 2013.  Η «καινοτόμα μεθοδολογική προσέγγιση» για την εν λόγω διαδικασία αξιολόγησης βασίζεται, όπως δέχεται η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομίας & Οικονομικών, στη συνεκτίμηση μεγεθών πέραν του πληθυσμιακού, όπως οι «υπηρεσίες περιφερειακής εμβέλειας, οι «υποδομές έρευνας και τεχνολογίας», οι «υποδομές ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης» κ.λ.π. Ειδικά για την πόλη της Τρίπολης είναι πασιφανές ότι εκπληρούνται τα ανωτέρω αναφερόμενα κριτήρια, επειδή ως γνωστόν η πόλη της Τρίπολης είναι η πρωτεύουσα του νομού και έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, καθώς και έδρα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Περαιτέρω το γεγονός ότι ο αριθμός των πόλων — πόλεων δεν προσδιορίστηκε εκ των προτέρων, αλλά προέκυψε από την εφαρμογή των ανωτέρω αναφερόμενων κριτηρίων, ενισχύει την μομφή της κατά τρόπον αυθαίρετον λήψεως των αποφάσεων στην αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας μας. Εξάλλου όταν η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομίας & Οικονομικών κάνει λόγο για «δικλείδες ασφαλείας» και «κλείδωμα κονδυλίων» υπέρ των «φτωχότερων περιοχών» και διακηρύττει ότι «το 80% των πόρων κατευθύνεται εκτός Αττικής» αποσιωπά το γεγονός ότι το 1/3 εξ αυτών κατευθύνεται στην Κεντρική Μακεδονία, δηλαδή κατ' ουσίαν στη Θεσσαλονίκη, και το 1/3 στην Αττική. ---------------------------------------------------------------------------------------- ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΚΠΣ ειδική υπηρεσία στρατηγικής, σχεδιασμού & αξιολόγησης αναπτυξιακών προγραμμάτων Επιστημονική Γραμματεία Σχεδιασμού και Κατάρτισης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού 2007- 2013 Αριθ. Πρωτ: 23946 /ΕΥΣΣΑΑΠ/1867 Απάντηση στην Ερώτηση των Βουλευτών κ.κ Γ. Μανιάτη, Λ. Γρηγοράκου, Α. Μανωλάκη, Δ. Ρέππα, Α. Χωρέμη. ΣΧΕΤ.: Ερώτηση με αριθμό πρωτ. 8568/30.05.07 Σε απάντηση του ανωτέρω σχετικού και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ΥΠΟΙΟ, το οποίο έχει την ευθύνη της οργάνωσης και του συντονισμού της διαδικασίας σχεδιασμού και κατάρτισης του αναπτυξιακού προγραμματισμού για την περίοδο 2007-2013, σας γνωστοποιούμε συνοπτικά τα ακόλουθα: Στο κεντρικό στρατηγικό αναπτυξιακό κείμενο της χώρας για τη νέα προγραμματική περίοδο (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς, ΕΣΠΑ), η αναπτυξιακή διαδικασία συνδέεται ευθέως με την ανάπτυξη όλων των αστικών κέντρων της χώρας. Η ανάδειξη τους σε χώρο προνομιακής αποδοχής δράσεων συνδέεται και με τον ρόλο των πόλεων ως κινητήρων ανάπτυξης, καθώς πλέον λειτουργούν ως κέντρα συγκεκριμένων χωρικών ενοτήτων οι οποίες προσδιορίζονται ως περιοχές επιρροής των πόλεων ή ως ημερήσια συστήματα μετακινήσεων των συγκεκριμένων αστικών κέντρων. Επομένως, η ανάπτυξη των αστικών κέντρων λειτουργεί και ως προωθητικός μηχανισμός της περιφερειακής ανάπτυξης και της πραγματικής σύγκλισης. Με δεδομένα λοιπόν τα χαρακτηριστικά του αστικού συστήματος της χώρας και της δυναμικής του καθώς και του ρόλου των αστικών κέντρων στις περιοχές που αποτελούν τα λειτουργικά (ημερήσια) συστήματα των κέντρων αυτών, παρουσιάστηκαν ως πόλοι ανάπτυξης μια σειρά αστικών κέντρων, τα οποία δύνανται να κινητοποιήσουν, μέσα από τις αναδυόμενες δικτυώσεις, τόσο την ανάπτυξη των περιοχών άμεσης επιρροής τους και της υπαίθρου που τα περιβάλλει όσο και την ανάπτυξη μικρότερων αστικών κέντρων, που βρίσκονται στην ακτίνα επιρροής τους. Για την παρουσίαση των πόλων σε επίπεδο χώρας, το ΕΣΠΑ ακολούθησε μια καινοτόμα μεθοδολογική προσέγγιση. Η προσέγγιση αυτή, χωρίς να αμφισβητεί τι γ ήδη υπάρχουσες θεωρίες και προσπάθειες τυπολόγησης πόλεων και οικισμών στη χώρα, επιχειρεί να δώσει μια νέα οπτική των πόλεων που να αντικατοπτρίζει τις σύγχρονες συνθήκες στον τομέα της «αστικής ανάπτυξης» και να τεκμηριώνει τη θέση της πόλης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο συνεκτιμώντας μεγέθη πέραν του πληθυσμιακού. Έτσι αξιολογείται η βαρύτητα των πόλεων πέρα από τα γεωγραφικά και διοικητικά τους όρια, λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους όπως η ύπαρξη υπηρεσιών σημαντικής περιφερειακής εμβέλειας σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη αλλά και η θέση τους στο χώρο γενικότερα. Σε αυτό, λοιπόν, το πλαίσιο η χρησιμοποιούμενη προσέγγιση αξιολογεί τη γενικότερη δυναμική και την εμβέλεια των πόλεων αποτυπώνοντας τις υφιστάμενες σχέσεις και τάσεις και δίνοντας παράλληλα μια εικόνα τους σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, οι πόλεις που παρουσιάστηκαν στο ΕΣΠΑ έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν ένα κατάλληλο περιβάλλον για την προσέλκυση επιχειρήσεων στους τομείς έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και των σχετικών υπηρεσιών, να τονώσουν τη λειτουργία σημαντικών μονάδων παραγωγής που ήδη λειτουργούν σε αυτές, να παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου στους πιο πάνω τομείς, και να κινητοποιήσουν ταυτόχρονα και τις περιοχές που βρίσκονται στην άμεση επιρροή τους. Έτσι, οι πόλοι ανάπτυξης παρουσιάστηκαν συνεκτιμώντας την ιεραρχημένη δομή του αστικού συστήματος της χώρας σε συνδυασμό με σειρά κριτηρίων, όπως το "πληθυσμιακό μέγεθος', οι "υπηρεσίες περιφερειακής εμβέλειας', οι "υποδομές έρευνας και τεχνολογίας', οι "υποδομές ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης', η "δυναμική του παραγωγικού προτύπου', η σχέση τους με τους υφιστάμενους και τους αναδυόμενους άξονες ανάπτυξης της χώρας (δηλ. τις περιοχές που συγκεντρώνονται πληθυσμός και παραγωγικές δραστηριότητες) και η νησιωτικότητα. Σύμφωνα με τα κριτήρια αυτά παρουσιάστηκαν 11 πόλεις-πόλοι ανάπτυξης: Αθήνα (ΠΣ)-Αττική, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο -Χανιά, Λάρισα - Βόλος, Γιάννενα, Καβάλα -Δράμα - Ξάνθη, Καλαμάτα, Αλεξανδρούπολη-Κομοτηνή, Ρόδος, Κοζάνη-Πτολεμαίδα. Βεβαίως, ο αριθμός των πόλων δεν προσδιορίστηκε εκ των προτέρων αλλά προέκυψε από την εφαρμογή των κριτηρίων που αναφέρθηκαν προηγουμένως σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και σε επίπεδο χώρας, δεδομένου ότι μόνο σε αυτό το επίπεδο αναφέρεται το ΕΣΠΑ. Σημειώνουμε δε, ότι σε κάθε περίπτωση, μια πόλη που δεν παρουσιάζεται στο ΕΣΠΑ ως πόλος ανάπτυξης, δεν θίγεται σε αναπτυξιακούς ή οικονομικούς όρους και αυτό γιατί: Κατοχυρώνονται τα κονδύλια που απευθύνονται στις «φτωχότερες» περιφέρειες με το «κλείδωμα» των κονδυλίων, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, των περιφερειών που ανήκουν πλέον στις "πλουσιότερες' περιφέρειες στα αντίστοιχα Περιφερειακά Προγράμματα και τον ακριβή προσδιορισμό των ποσών που θα λάβουν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, σε προγραμματικό επίπεδο. Σημειώνεται ότι, κατά την περίοδο 2000-2006 δεν υπήρξε αντίστοιχη δικλείδα ασφαλείας για τις «φτωχότερες» περιφέρειες, άρα η εξασφάλιση της χρηματοδότησης των περιφερειών αυτών είναι κατά πολύ βελτιωμένη. Ως εκ τούτου, οι φτωχές περιφέρειες χρηματοδοτούνται μέσα από το ΕΣΠΑ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ με 4 τρόπους: 1. Ως αποκλειστικοί αποδέκτες των συνολικών πόρων των πέντε τομεακών προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ. 2. Ως αποκλειστικοί αποδέκτες συγκεκριμένου φακέλου εντός των τριών τομεακών ΕΠ που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΚΤ. 3. Απευθείας από τις ονοματισμένες πιστώσεις ΕΤΠΑ ανά Περιφέρεια, που τους αποδίδονται μέσω των οικείων ΠΕΠ και τα διαχειρίζονται απευθείας. 4. Ως αποδέκτες επιπλέον χρηματοδότησης από το Ταμείο Συνοχής, που παρεμβαίνει και στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Σημειώνεται επίσης ότι για τον καθορισμό της εθνικής συμμετοχής για τις «φτωχές» Περιφέρειες λήφθηκε υπόψη το ΑΕΠ των Περιφερειών αυτών, προκειμένου να ενισχυθούν περισσότερο οι φτωχότερες από αυτές. Είναι ακόμη σημαντικό να τονιστεί ότι, κατά τον σχεδιασμό του ΕΣΠΑ 2007-2013, οχι μόνο τηρούνται οι ενδεικτικές κατανομές των φτωχότερων περιφερειών, αλλά και το 80% των πόρων κατευθύνεται εκτός Αττικής, πράγμα που επιβεβαιώνει και την απόλυτη τήρηση των δεσμεύσεων της Κυβέρνησης για την κατ' απόλυτη προτεραιότητα ενίσχυση της Περιφέρειας. Συνεπώς, η διάθεση των πόρων είναι δεδομένη και πλήρως διασφαλισμένη για κάθε Περιφέρεια, όπως αποτυπώνεται και στο ΕΣΠΑ. Σε καμία περίπτωση δεν τίθεται θέμα δέσμευσης για την κατεύθυνση περισσότερων πόρων στους πόλους. Τέλος, όπως θα φανεί στο επίπεδο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων τα οποία έπονται του ΕΣΠΑ, για κανένα αστικό κέντρο της χώρας δεν υπάρχουν περιορισμοί. Όλα τα σημαντικά αστικά κέντρα και οι πρωτεύουσες όλων των νομών της χώρας θα κληθούν, κατόπιν διαβούλευσης με τους τοπικούς φορείς, να εξειδικεύσουν δράσεις και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της πόλης τους αντίστοιχα με το μοντέλο που περιγράφεται στο ΕΣΠΑ για τους πόλους ανάπτυξης και το οποίο συνδέεται ;„:&. την Έρευνα, την Τεχνολογική Ανάπτυξη και την Καινοτομία. Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΩΛΙΑΣ