Αποστολή Σ.ΕΛ.Α.Σ στην καταβόθρα Δέρσιου

Το διάστημα 12/08/06-16/08/06 καθώς επίσης και το Σαββατοκύριακο 16-17/09/06, ο Σπηλαιολογικός Ελληνικός Αθλητικός Σύλλογος (Σ.ΕΛ.Α.Σ.), μέλος της Σπηλαιολογικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (Σ.Ο.Ε.), πραγματοποίησε δύο αποστολές στη σπηλαιοκαταβόθρα Δέρσιος, στην περιοχή Παλαιόχωρα του δήμου Τυρού για να συνεχίσει την εξερεύνηση, που άρχισε για πρώτη φορά 4 χρόνια νωρίτερα. Σκοπός αυτών των δύο αποστολών ήταν να γίνει κατάδυση για την άντληση των υδάτων, από ένα σιφόνι* σε βάθος 161 μέτρων για να μπορέσουν οι σπηλαιολόγοι να προχωρήσουν την εξερεύνηση σε βαθύτερο σημείο του σπηλαίου. Η ομάδα των σπηλαιολόγων έχει εξερευνήσει το σπήλαιο μέχρι το βάθος των -160 μέτρων και μήκος 1500 μέτρων, περίπου, από την είσοδο. Το σπήλαιο, είναι καταβόθρα, καταλήγουν δηλαδή σε αυτό τα ποτάμια της περιοχής. Η πορεία προς το μέχρι σήμερα εξερευνημένο βάθος γίνεται με μικρές καταβάσεις με σχοινί, απαιτείται σπηλαιολογικός εξοπλισμός και ειδικές τεχνικές. Όμορφες αίθουσες και μικρές λίμνες υπάρχουν κατά τη διάρκεια της πορείας. Κατά την επίσκεψη των σπηλαιολόγων τον Αύγουστο, πραγματοποιήθηκε σπηλαιοκατάδυση σε βάθος 161 μέτρων, στο 2ο σιφόνι της κύριας διαδρομής, για να τοποθετηθεί σωλήνας μέσω του οποίου στη συνέχεια αντλήθηκαν τα νερά του σιφονιού, με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα στην ομάδα των σπηλαιολόγων να εξερευνήσει για πρώτη φορά το νέο τμήμα που αποκαλύφθηκε. Λίγα μέτρα βαθύτερα οι σπηλαιολόγοι βρέθηκαν στο τρίτο σιφόνι, στο οποίο έγινε για πρώτη φορά σπηλαιοκατάδυση. Ο δύτης έκανε αναγνωριστική διείσδυση, περίπου 45 μέτρα σε μήκος. Κατά την επίσκεψη των σπηλαιολόγων τον Σεπτέμβριο, έγινε για δεύτερη φορά σπηλαιοκατάδυση στο τρίτο σιφόνι. Αυτή τη φορά η κατάδυση προχώρησε σε μήκος μέχρι τα 70 μέτρα περίπου. Οι σπηλαιολόγοι, μέλη του Σ.ΕΛ.Α.Σ. θα επισκεφθούν και πάλι την περιοχή Παλαιόχωρα, το Σαββατοκύριακο 14-15/10/06, εφόσον ο καιρός το επιτρέψει για να επιχειρήσουν εκ νέου κατάδυση στο ίδιο σιφόνι για να συνεχίσουν την εξερεύνηση, να συγκεντρώσουν και να μεταφέρουν έξω από το σπήλαιο, τον σπηλαιολογικό εξοπλισμό που βρίσκεται εντός του σπηλαίου από την αρχή των φετινών αποστολών, μιας και πλέον ο καιρός δεν θα επιτρέψει περαιτέρω εξερεύνηση, λόγω του ότι το σπήλαιο πλημμυρίζει με τις δυνατές βροχές και μπορεί να καταστεί ιδιαίτερα επικίνδυνο. Αν η κατάδυση επιφέρει αποτέλεσμα και αποκαλύψει νέα ανεξερεύνητα τμήματα, τότε οι σπηλαιολόγοι θα επιστρέψουν και πάλι στον Δέρσιο την άνοιξη του 2007. Επεξήγηση: * σιφόνι ονομάζεται το τμήμα του σπηλαίου που είναι πλημμυρισμένο με νερό και απαιτούνται τεχνικές σπηλαιοκατάδυσης για την προσπέλαση.

 

Αποστολή  ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο.στην καταβόθρα  των Πελετών

Στις 26 Αυγούστου τελείωσε η αποστολή του ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο. στην καταβόθρα των Πελετών. Η αποστολή με την ονομασία ''ΠΕΛΕΤΑ 2006'' στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Πρωταρχικός σκοπός της αποστολής ήταν η προσπέλαση του σιφονιού που βρίσκεται στα 490μ βάθος από την επιφάνεια (είσοδο του σπηλαίου). Πρώτη φορά η καταβόθρα εξερευνήθηκε από την Ε.Σ.Ε. την δεκαετία του ’70 σε μήκος 75 μέτρα περίπου και βάθους περί τα 25 μ. έως το σιφόνι που σχηματίζεται εκεί. Τον Σεπτέμβριο του 1990 ο ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο. (Σπηλαιολογικός Ελληνικός Εξερευνητικός Όμιλος) – μέλος της Σ.Ο.Ε. (Σπηλαιολογικής Ομοσπονδίας Ελλάδος) πέρασε μετά από το σιφόνι (αφού είχε αντλήσει το νερό η κοινότητα με πρωτοβουλία του τότε προέδρου κου Μάρκου). Η αποστολή έγινε σε δυο Σαββατοκύριακα και προχώρησε μέχρι περίπου τα 300 μέτρα βάθος. Οι τότε αποστολές δεν ολοκλήρωσαν την εξερεύνηση λόγο έλλειψης υλικών και αρχής των βροχοπτώσεων. Τον Αύγουστο του 2000 οργανώθηκε αποστολή εξερεύνησης της καταβόθρας με πολύ εντυπωσιακά αποτελέσματα αφού η ομάδα έφτασε σε βάθος 490μ. συναντήσαμε άλλο σιφόνι και έγινε απόπειρα προσπέλασης του, χωρίς όμως θετικά αποτελέσματα. Μέχρι στιγμής ήταν το 5ο βαθύτερο σπήλαιο της Ελλάδας με βάθος που άγγιζε τα 500μ. Ας μην ξεχνάμε ότι το δεύτερο κατακόρυφο βαθύτερο βάραθρο της Ελλάδας (Πρόπαντες -315μ) βρίσκεται στην περιοχή του Παλαιοχωρίου του δήμου Λεωνιδίου. Μορφολογία Η καταβόθρα, ενώ στην αρχή είναι σχετικά στενή, στη συνέχεια παίρνει μεγάλες διαστάσεις και ακολουθούν μεγάλες καταβάσεις ενώ η ροή νερού αυξάνει. Συναντούμε μεγάλες εντυπωσιακές αίθουσες, στενά περάσματα, μαιάνδρους για να καταλήξουμε σε νέο σιφόνι. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε για την ύπαρξη μεγάλου συστήματος σπηλαίου γιατί η περιοχή της καταβόθρας βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μέτρων και το στρώμα του ασβεστόλιθου είναι πολύ βαθύ. Η προσδοκία μας είναι να αποδειχθεί ένα από τα μεγαλύτερα συστήματα αποστράγγισης στην Ελλάδα. Οι δυσκολίες που συνάντησε η αποστολή ήταν πολλές. Έπρεπε καταρχήν, να αντληθεί το νερό από το πρώτο σιφόνι που βρίσκονταν σε απόσταση 75μ και βάθους 25μ από την είσοδο. Αυτό επιτεύχθηκε από την πρώτη μέρα της αποστολής μετά από σπηλαιοκατάδυση που έγινε σε αυτό. Το αρμάτωμα του σπηλαίου -δηλαδή η τοποθέτηση των σκοινιών και των αγκυρώσεων τους- για την κατάβαση και ανάβαση των σπηλαιολόγων κράτησε δύο ημέρες, και μία ημέρα η μεταφορά των υλικών σπηλαιοκατάδυσης (μπουκάλες αέρα, ρυθμιστές πίεσης, φωτιστικά, μίτοι κ.λ.π.) στο βάθος των 490μ. Στην διάρκεια μίας ημέρας έγινε και η προσπέλαση του σιφονιού από έναν σπηλαιοδύτη όπου και διαπιστώθηκε και η συνέχεια του σπηλαίου από διάδρομο περίπου 15μ. και βάραθρο αγνώστου βάθους. Την Πέμπτη 24 Αυγούστου έγινε το πέρασμα του σιφονιού από 3 σπηλαιοδύτες και η εξερεύνηση νέων τμημάτων του σπηλαίου. Η εξερεύνηση σταμάτησε στο βάθος των 560μ. περίπου, ενώ το σπήλαιο συνεχίζει σε ακόμη μεγαλύτερο βάθος. Το βάθος του σπηλαίου το φέρνει στην 5η θέση με τα βαθύτερα σπήλαια της Ελλάδας και την 3η στην ηπειρωτική Ελλάδα, ενώ κατάδυση σε τέτοιο βάθος με συνέχιση της εξερεύνησης, γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Κατά την διάρκεια της αποστολής ομάδα σπηλαιολόγων έκανε έρευνα πεδίου και εντόπισε 10 καταβόθρες και άλλες καρστικές μορφές ενώ έγινε και εξερεύνηση μικρού βαράθρου στο βουνό Ξύλο (1100 υψομ.) βάθους 30μ. Στην περιοχή των Πουλίθρων εξερευνήθηκε και χαρτογραφήθηκε ο υπόγειος ποταμός ''Μάνα''. Χαρτογραφήθηκε σε μήκος 800μ. ενώ η συνέχειά του διακοπτόταν από μικρό σιφόνι το οποίο και πέρασαν 6 σπηλαιοδύτες, ακολούθησε εξερεύνηση 300μ. περίπου και κατάδυση σε σιφόνι βάθους 18μ. και μήκους 60μ. χωρίς να επιτευχθεί η προσπέλασή του. Η διεύθυνση των ρηγμάτων της περιοχής και η θέση των καρστικών φαινομένων, κατά την διεύθυνση των ρηγμάτων, μας κάνει να ελπίζουμε ότι υπάρχει πιθανότητα τα δύο σπήλαια- Καταβόθρα Πελετών και Υπόγειος ποταμός «Μάνα» στα Πούλιθρα- να ενώνονται. Η απόσταση σε ευθεία γραμμή μεταξύ τους είναι 6 χιλιόμετρα, για την επιβεβαίωση του σκοπού αυτού μέχρι την επόμενη αποστολή ρίχτηκε στην Καταβόθρα των Πελετών η ουσία φλουορεσκεΐνη η οποία χρωματίζει το νερό. Για τις ανάγκες της αποστολής οργανώθηκε κατασκήνωση στον χώρο έξω από το σπήλαιο, με σκηνές , μαγειρείο και γραμματεία. Τον χώρο της κατασκήνωσης επισκεφθήκαν πολλοί κάτοικοι και επισκέπτες της γύρω περιοχής. Οι επισκέπτες ενημερωνόντουσαν από τον υπεύθυνο για τα σπήλαια και την προστασία τους καθώς και για το συγκεκριμένο σπήλαιο και την πορεία της αποστολής, πολλοί δε από αυτούς μπήκαν στο πρώτο τμήμα του σπηλαίου με την συνοδεία έμπειρων σπηλαιολόγων. Στην αποστολή συμμετείχαν 36 σπηλαιολόγοι μέλη του ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο. και άλλων συλλόγων. Η αποστολή θα συνεχιστεί το καλοκαίρι του 2007. Η επιτυχία της αποστολής δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την βοήθεια ορισμένων ανθρώπων των οποίων τα ονόματα έχουμε την ανάγκη να αναφέρουμε. • Τον Δήμαρχο Λεωνιδίου κο Τσιγκούνη, • Τον Σταμάτη Κίρδη και το κατάστημα ΟΔΥΣΣΕΙΑ που πρόσφερε σπηλαιολογικό υλικό (σκοινί και κρίκους), • Τους Δημοτικούς σύμβουλους Πελετών κυρίους Μάγκα και Καρδάση • Τον Απόστολο και Παναγιώτη Μάγκα ιδιοκτήτες ταβέρνας στα Πελετά. • Τον Κύριο Σπανό για την διάθεση του να μας οδηγήσει στην απόμακρη κορυφή Ξύλα για να μας δείξει το εκεί βάραθρο.

Σπηλαιολογική Ομοσπονδία Ελλάδος

www.fhs.gr